Od 10 lat w branży budowlanej mamy do czynienia ze wzrostem cen realizacji całościowych inwestycji nieruchomości komercyjnych. W ciągu dekady ceny poszły w górę o ok. 20%. Wbrew pozorom, koronawirus nie zmienił znacząco sytuacji. W marcu i kwietniu proponowane kosztorysy nie różniły się od tych z ostatnich miesięcy ubiegłego roku – wynika z analizy CBRE. Stabilizacja kosztowa najpewniej się utrzyma, choć eksperci wskazują, że w kolejnych miesiącach może dojść do lekkiej obniżki cen. Będzie to wynikało m.in. z mniejszej liczby inwestycji, co zmusi podwykonawców do większej konkurencyjności.
– Wiele wskazuje na to, że obecna sytuacja na rynku nie odbija się znacząco na branży budowlanej. Ceny robocizny pozostały na poziomie tych z poprzednich kwartałów. Dzięki temu, że na budowach prace są cały czas kontynuowane, wykonawcy nie czują większych obaw i utrzymują swoje stawki na dotychczasowym poziomie – zaznacza Anna Czuchryta, Head of Cost Department, Forbis Group.
Stabilizacja cen w budowlance
Z analizy CBRE wynika, że biorąc pod uwagę realizację całościowych inwestycji budowlanych oraz cen wykonawstwa powtarzalnych elementów, jak np. ścian z płyt gipsowo-kartonowych, w branży budowlanej od 10 lat mamy do czynienia ze wzrostem cen. W ciągu dekady koszty wzrosły o ok. 20% z wahaniami w górę szczególnie w roku 2015 i 2016. Pomimo panującej epidemii koronawirusa, eksperci przewidują, że w perspektywie długoterminowej stabilny wzrost cen się utrzyma. Wahania zobaczymy w perspektywie krótkoterminowej – niektórzy w obawie o własny biznes podniosą ceny poszczególnych elementów, ale spadająca liczba inwestycji, która będzie efektem epidemii, podniesie konkurencyjność w branży i przyczyni się do walki cenowej i obniżki stawek.
– Przewidujemy dalszy stabilny wzrost cen realizacji. Zwróćmy uwagę, że płace Polaków rosną z każdym rokiem. W tym względzie aspirujemy do Europy Zachodniej, więc jest to proces pewny, przekładający się na ceny materiałów i robocizny. Obecny kryzys spowodował chwilowy, dramatyczny spadek cen ropy, lecz w perspektywie powrotu do normalnego wzrostu gospodarczego, zużycie paliw kopalnych przy realizacji inwestycji budowlanych i pozyskiwaniu surowców na potrzeby realizacji inwestycji jest bardzo duże, a ich ceny również będą rosnąć z roku na rok, w miarę wyczerpywania się złóż – mówi Małgorzata Senatorska-Dobrowolska, Head of Design&Build, CBRE.
Czynniki ryzyka w branży
Eksperci CBRE na podstawie analizy sytuacji firm działających w branży relokacji, zidentyfikowali kilka potencjalnych ryzyk, z którymi będą się mierzyli przedsiębiorcy. Będą one wpływały zarówno na czas realizacji zleceń, jak i koszty.
Brak siły roboczej. Firmy w branży budowlanej w dużym stopniu korzystały z pracowników z Ukrainy czy Białorusi. W momencie zamknięcia granic, pojawił się problem z dostępnością siły roboczej ze Wschodu. Okazuje się jednak, że miejsce Ukraińców coraz częściej zajmują Polacy, a wiele firm na co dzień korzysta z lokalnej siły roboczej, zakontraktowanej długoterminowo.
Przesunięcie zobowiązań. W niektórych przypadkach podpisane kontrakty zostały przesunięte z okresu panującej kwarantanny na pozostałą część roku, rzadko jednak dochodzi do rezygnacji. Plany są odkładane na późniejszy termin, ale bez zagrożenia, że inwestycje się nie wydarzą.
Opóźnienia realizacji. W związku z epidemią koronawirusa, zdarza się, że dostawcy realizują usługi w innych niż zakładane terminach. Opóźnienia wynikają z innych działań, które nie odbyły się w czasie np. prace budowlane czy dyspozycyjność zespołów po stronie klientów.
Utrata płynności finansowej. Niektóre firmy ze względu na opóźnienia w realizacji niektórych inwestycji, mierzą się ze słabszą sytuacją finansową. Ta może doprowadzić m.in. do zwolnień czy w najgorszym przypadku, zakończenia działalności. W tym momencie jednak branża budowlana rzadko podejmuje tego typu kroki.
Dostępność materiałów budowlanych pod kontrolą
Dane Forbis Group wskazują, że bieżąca dostępność materiałów budowlanych jest wystarczająca. Stale realizowane są także dostawy urządzeń z zagranicy, w tym także z Włoch. Produkcja i dostawy materiałów, również tych zagranicznych, po lekkiej destabilizacji odbywają się w normalnym trybie. Także dynamika ich cen w marcu i kwietniu była mała. Dla branży ważne będzie natomiast to, jak w niedalekiej przyszłości będą kształtować się ceny materiałów budowlanych oraz to, czy dany materiał można nabyć lokalnie. Jedynym czynnikiem, który wzbudza niepokój jest kurs euro, który wzrósł w ostatnim czasie. Wpłynie to na budżet inwestycji zakontraktowanych jeszcze przed pandemią.
***
CBRE to największa na świecie firma doradcza i inwestycyjna działająca w sektorze nieruchomości komercyjnych (pod względem przychodów za rok 2018), klasyfikowana w rankingach: Fortune 500 oraz S&P 500. CBRE, z siedzibą główną w Los Angeles, zatrudnia ponad 90 000 pracowników (nie wliczając firm stowarzyszonych i partnerskich), obsługuje inwestorów, właścicieli oraz najemców nieruchomości w około 480 biurach na całym świecie (nie wliczając firm stowarzyszonych i partnerskich). CBRE oferuje szeroki zakres zintegrowanych usług, doradztwo strategiczne w zakresie inwestycji i wynajmu, usługi korporacyjne, usługi zarządzania nieruchomościami oraz projektami, administrację firm, bankowość hipoteczną, wyceny, usługi deweloperskie, usługi zarządzania inwestycjami oraz usługi konsultingowe i analityczne. Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej www.cbre.pl
Forbis Group jest firmą projektowo-wykonawczą, jednym z liderów branży fit-out w Polsce, która powstała w wyniku połączenia kompetencji z dziedziny designu z doświadczeniem w branży usług dla biznesu. Oferuje wsparcie z zakresu workplace, designu oraz fit out’u powierzchni biurowych i komercyjnych. Znajduje dla swoich klientów najlepsze rozwiązania, które następnie zamienia w unikalny projekt i sprawne wykonawstwo. Ma na swoim koncie ponad 800 realizacji w całej Europie dla takich branż jak Retail, Office, HoReCa, Fitness i gabinety medyczne. Więcej na: www.forbisgroup.pl