W obrębie różnych technologii wykonania fasad wentylowanych, ciekawym i popularnym rozwiązaniem jest tzw. ściana warstwowa, w której część zewnętrzną tworzy efektowny mur ceglany. Specyfika konstrukcji oraz samego materiału elewacyjnego wymaga jednak dokładnego dobrania warstw wewnętrznych, zwłaszcza pod kątem izolacji termicznej i ochrony przed wilgocią. O czym należy pamiętać, planując tego typu konstrukcję?
Lista zalet i korzyści, jakie oferują szeroko pojęte fasady wentylowane, jest długa. Oprócz bardzo dobrych parametrów wyciszających i termoizolacyjnych, które ułatwiają uzyskanie wymaganego współczynnika przenikania ciepła U dla ścian zewnętrznych, technologię tę cechuje wyjątkowa wszechstronność.
System elewacji wentylowanej równie dobrze może bazować na konstrukcji nośnej ze ściany masywnej (litej płyty żelbetowej lub bloczków z betonu komórkowego), jak i na szkielecie drewnianym – mówimy wówczas o domach skandynawskich lub kanadyjskich. Do dyspozycji mamy także szeroki wachlarz możliwych wykończeń, m.in. siding, panele imitujące kamień naturalny, beton i inne faktury, a także „klasyczną” elewację ceglaną.
Uwaga na nasiąkliwość cegły
Pomimo dużej elastyczności w samym doborze konstrukcji, należy jednocześnie pamiętać o pewnych ograniczeniach oraz kluczowych wymaganiach. W porównaniu do ścian zewnętrznych na szkielecie drewnianym lub podkonstrukcji metalowej, z reguły wykańczanych lekkimi i cienkimi materiałami, zastosowanie elewacji ceglanej wymaga znacznie większej wrażliwości i dokładności przy wymiarowaniu szczeliny i otworów wentylacyjnych. Wynika to bowiem z większej nasiąkliwości materiału, co w istotny sposób wpływa na pozostałe elementy przegrody i w przypadku tego typu konstrukcji ma znaczenie fundamentalne.
– W przypadku wykańczania ściany deskami drewnianymi bądź płytami fasadowymi mówimy o warstwie, która albo łatwo i szybko wysycha, albo wręcz jest całkowicie niepodatna na kontakt z wodą i wilgocią pochodzącą z zewnętrznych warunków atmosferycznych. Cegły natomiast są porowatym i nasiąkliwym materiałem, a do tego tworzą masywną przegrodę elewacyjną, co wydłuża czas schnięcia i może utrudniać kontrolowanie bezpiecznego poziomu wilgoci w szczelinie wentylacyjnej – podkreśla Łukasz Kondracki, ekspert firmy Owens Corning PAROC Polska. – Aby poprawić warunki wilgotnościowe fasady, projektantom i wykonawcom zalecamy poddanie ich powierzchni wodoodpornej obróbce, na przykład poprzez impregnację – dodaje.
Mostki termiczne od łączników mechanicznych
W odróżnieniu od standardowej fasady wentylowanej opartej na lekkiej, drewnianej konstrukcji szkieletowej, ściana warstwowa z elewacją ceglaną w większym stopniu narażona jest na wpływ mostków termicznych obniżających parametry przegrody. Dzieje się tak, ponieważ podparcie elewacji do konstrukcji nośnej wymaga zastosowania łączników mechanicznych penetrujących warstwę izolacji termicznej i znajdujące się w niej pustki powietrzne.
Ponieważ łączniki mechaniczne często są jedynym elementem przeciwstawiającym się wszystkim siłom oddziałującym na elewację, duże znaczenie ma wybór optymalnego kotwienia. Aby zapewnić stabilność omawianych konstrukcji, z reguły stosuje się kotwy stalowe. Przy obliczaniu przenikalności cieplnej przegrody projektant musi uwzględnić korektę dla elementów złącznych mechanicznych (ΔUf). W tym celu punktowy współczynnik przenikania ciepła (χ) dla pojedynczego łącznika mnożymy przez liczbę sztuk przypadającą na jeden metr kwadratowy elewacji – tych danych powinien dostarczyć producent łączników.
Dobór odpowiedniej technologii izolacyjne
Ze względu na opisane wyżej czynniki, planując ścianę warstwową wykańczaną murem ceglanym należy zwrócić szczególną uwagę na dwie zasadnicze kwestie: z jednej strony zapewnienie większego przepływu powietrza w szczelinie wentylacyjnej celem sprawnego odprowadzania wilgoci atmosferycznej, z drugiej – zabezpieczenie wnętrza konstrukcji przed intensywnym działaniem wiatru i wnikaniem wody. W tym celu niezbędny jest dobór systemu izolacyjnego o odpowiednich właściwościach.
Rozwiązaniem, które bardzo dobrze wpisuje się w powyższą charakterystykę, są płyty z wełny kamiennej, z reguły montowane do masywnej ściany nośnej w układzie dwuwarstwowym. Istnieją też jednak na rynku rozwiązania, które umożliwiają skuteczne i zgodne z obowiązującymi wymaganiami ocieplenie fasady otynkowanej w układzie pojedynczej warstwy.
– W tym pierwszym przypadku, główną warstwę termoizolacji pełnią elastyczne płyty o niższej gęstości PAROC Solid lub PAROC Ultra, które kotwi się do konstrukcji nośnej, a następnie uzupełnia o cienkie, sztywne płyty przeciwwiatrowe PAROC Cortex pokryte specjalną, wodoodporną i wiatrochronną powłoką – tłumaczy Łukasz Kondracki. – W przypadku systemu jednowarstwowego, warstwę termoizolacyjną i jednocześnie przeciwwiatrową stanowi pojedyncza warstwa płyt o większej grubości PAROC WAS 50tb lub PAROC WAS 25tb – podsumowuje ekspert Owens Corning PAROC Polska.