Pompy ciepła już na dobre zadomowiły się na polskim rynku urządzeń grzewczych. Bezobsługowa, w pełni automatyczna praca i możliwość realizacji zarówno funkcji grzania, jak i chłodzenia to niewątpliwe atuty, które zbudowały dobrą pozycję pomp ciepła. Istnieją jednak przypadki, w których zastosowanie pompy nie skutkowało satysfakcją inwestora. Kiedy taka sytuacja może mieć miejsce? Na co należy zwrócić uwagę, aby nie popełnić błędu?
Montaż pompy ciepła – na co zwrócić uwagę?
Pompy ciepła pracują ze zmiennym współczynnikiem sprawności, który zależy od różnicy temperatur pomiędzy źródłem ciepła a instalacją grzewczą. Im niższa różnica temperatur, tym większa efektywność energetyczna układu. O ile użytkownik nie ma wpływu na temperaturę dolnego źródła, jakim jest powietrze lub grunt, ma wpływ na kształt własnej instalacji grzewczej. Najważniejszym ruchem na drodze do wysokiej sprawności instalacji z pompą ciepła jest zastosowanie systemu grzewczego o możliwie jak najniższej temperaturze zasilania. Optymalne rozwiązanie to instalacja ogrzewania podłogowego. Jeśli jednak nie jest to możliwe, warto zastosować grzejniki o dużej powierzchni, dobrane na niski parametr np. 45/40℃.
Należy również pamiętać o zapewnieniu odpowiednio dużych przekrojów rurociągów doprowadzających czynnik grzewczy np. do rozdzielaczy. Oszczędne i bezawaryjne funkcjonowanie pompy ciepła wymaga bowiem znacznego przepływu medium grzewczego, znacznie większego niż ma to miejsce w przypadku układów z kotłami gazowymi.
Wobec powyższego, czy pompa ciepła sprawdzi się w każdym budynku? Niestety nie. W przypadku starszych domów bez odpowiedniej izolacji termicznej i wyposażonych w nieduże grzejniki obliczone na wysoki parametr wody grzewczej eksploatacja pompy ciepła może się okazać zbyt kosztowna. Nawet 3 do 4 razy bardziej niż w przypadku analogicznego, nowego budynku o takiej samej powierzchni. W takiej sytuacji instalację pompy ciepła powinna poprzedzać termomodernizacja budynku.
Czy instalacja pompy ciepła jest droga?
Instalacja pompy ciepła może wydawać się wysokim kosztem inwestycyjnym, jednak warto pamiętać o tym, że na etapie budowy nowego domu inwestor może dokonać szeregu działań, które sprawią, że będzie to koszt niewiele odbiegający np. od wykonania kotłowni pelletowej. Zastosowanie pompy ciepła pozwala na wybudowanie domu bez komina i kosztów związanych z jego postawieniem. W przeciwieństwie do kotła gazowego pompa ciepła nie wymaga wykonywania żadnych dodatkowych przyłączy poza przyłączem elektrycznym, w które i tak jest wyposażony każdy obiekt. Pozwala to uniknąć dodatkowych opłat stałych związanych z przyłączem gazowym, które należy uiszczać niezależnie od poziomu zużycia gazu. Dodatkowo energię potrzebną do działania pompy można produkować samodzielnie za pomocą własnej instalacji fotowoltaicznej.
Jaką pompę ciepła wybrać?
Najpopularniejszym rozwiązaniem są pompy ciepła typu powietrze-woda, które gwarantują najniższe koszty inwestycyjne. Jeśli jednak oczekujemy najniższych kosztów eksploatacji, to warto sprawdzić oferty pomp gruntowych. Ich ceny kształtują się na podobnym poziomie co ceny pomp powietrznych, jednakże dodatkowy koszt stanowi w tym przypadku wykonanie dolnego źródła ciepła w postaci gruntowego, poziomego wymiennika ciepła (rozwiązanie dla działek o dużej powierzchni) lub pionowych odwiertów. Grunt to stabilne źródło ciepła o stosunkowo wysokiej temperaturze, co zapewnia niższe o ok. 25% koszty eksploatacji względem pompy typu powietrze-woda. Ponadto w przypadku wykonania pionowych odwiertów jest możliwa realizacja funkcji chłodzenia pasywnego z wykorzystaniem ogrzewania podłogowego. To najtańsza możliwość schłodzenia budynku, w której jedynym kosztem jest niewielka ilość energii elektrycznej wymaganej do pracy pomp obiegowych w instalacji.
Profesjonalny dobór i montaż to podstawa sukcesu i niskich kosztów eksploatacji
Pompa ciepła tak jak każde inne urządzenie grzewcze nie może być produktem typu plug & play, co oznacza, że, w przeciwieństwie do sprzętu AGD, wymaga profesjonalnego montażu z zastosowaniem odpowiednich, dodatkowych podzespołów. Ponadto pompa ciepła musi być właściwie dopasowana do potrzeb energetycznych konkretnego budynku. Pompa o zbyt dużej mocy będzie pracować w bardzo krótkich cyklach pracy, co będzie miało niekorzystny wpływ na żywotność sprężarki. Z kolei pompa o zbyt małej mocy będzie generować niepotrzebnie wysokie koszty eksploatacyjne związane ze zbyt dużym udziałem wspomagającej grzałki elektrycznej. Jak uchronić się przed nierzetelnym wykonawcą, niewłaściwą pompą ciepła i błędnie wykonaną instalacją? Bardzo pomocny może okazać się poradnik inwestora opracowany przez PORT PC (Polską Organizację Rozwoju Technologii Pomp Ciepła), który można pobrać na stronie:
https://www.pompujcieplozglowa.pl/images/download/poradniki/Poradnik_PORTPC_Jak_wybrac_instalatora_do_montazu_pompy_ciepla.pdf
Czym powinien charakteryzować się profesjonalny wykonawca oraz jego oferta? Poradnik stawia nacisk przede wszystkim na:
- Kwalifikacje i doświadczenie, posiadane certyfikaty, np. UDT lub Eucert, a także autoryzacja danego producenta pompy ciepła dodatkowo uwiarygadniają instalatora. Warto ocenić na podstawie rozmowy czy instalator w swojej pracy kieruje się obiektywnym i niezależnym źródłem wiedzy – wytycznymi branżowymi (wydawanymi w formie poradników przez PORT PC) i konkretnymi normami.
- Pozytywne opinie. Profesjonalny instalator nie powinien mieć problemu z przedstawieniem referencji od swoich dotychczasowych klientów. W pierwszej kolejności inwestor powinien kierować się poleceniami znanych sobie i zaufanych osób, które już skorzystały z usług danej firmy. Nie mniej istotne są także informacje zawarte w internecie, np. dane z CEIDG, które pozwalają sprawdzić status prawny danej firmy i jej historię.
- Porównanie kilku różnych ofert i unikanie kierowania się w swoich decyzjach wyłącznie kryterium cenowym. Należy zweryfikować, czy oferty dotyczą budowy takiego samego typu układu (pod względem hydraulicznym i automatyki) i były zrealizowane na podobnym wyposażeniu. W innym przypadku porównanie ofert może nie mieć sensu i będzie przypominało porównywanie jabłek do gruszek.
- Właściwą komunikację pomiędzy firmą a klientem. Instalator lub przedstawiciel firmy powinien być otwarty na komunikację, tak by w dokładny i jasny sposób odpowiadać na pytania klienta.
- Weryfikację, czy firma posiada wykupione ubezpieczenie OC. Niekiedy podczas prac montażowych dochodzi do niefortunnych zdarzeń takich jak zwarcie w instalacji elektrycznej czy zalanie pomieszczeń. Profesjonalna firma powinna być odpowiednio przygotowana na takie zdarzenia.
- Przedstawienie pisemnego wzoru umowy. Dobra umowa to umowa klarowna, której zapisy dokładnie i szczegółowo określają termin i zakres prac, gwarancje, a także formę i czas płatności. Przedstawiciel firmy nie powinien nalegać na podpisanie umowy już na pierwszym spotkaniu z klientem. Taki pośpiech i brak pozostawienia czasu inwestorowi na spokojne przemyślenia powinien wzbudzić uzasadnione obawy.
- Serwis. Sprawdź, jakie są warunki gwarancji – osobno na instalację i osobno na pompę ciepła (gwarancja producenta). Producent lub importer pompy ciepła powinien posiadać stałe przedstawicielstwo w Polsce, ogólnopolską sieć serwisu gwarancyjnego i pogwarancyjnego, a także własną infolinię techniczną. Powinien również zapewnić wieloletni dostęp do części zamiennych.
Więcej informacji na temat pomp ciepła znajdziesz na stornie www.vaillant.pl.